Cây Giá Tỵ (Gỗ Tếch)

Cây Giá tỵ hay còn có tên gọi khác là cây gỗ báng súng, hay cây tếch – một cách gọi vắt tắt dựa trên tên khoa học là Tectona grandis.

Đây là một cây thân gỗ thuộc dạng gỗ quý, cao khoảng 30-40m, đường kính thân 60-80cm, mọc thẳng.

Vỏ ngoài của giá tỵ trưởng thành thường có màu vàng xám, với vỏ xơ dọc theo thân cây như các vảy nhỏ, dài, hẹp. Gốc cây thường có rãnh và có cạnh.

Các lá hình bầu dục, hoặc gần tròn. Cụm hoa to, hình chùy, gồm 3 nhánh, mọc đối xứng nhau. Hoa tếch thường bắt đầu chuyển sang màu trắng từ tháng 5 đến tháng 8 vào cuối mùa hè đến đầu mùa thu, và mùa quả thì thường từ tháng 11 đến tháng 1.

Đặc điểm, phân loại của cây Giá tỵ

Cây Giá tỵ là một loại cây rụng lá, ưa khí hậu sa mạc khô và phổ biến nhất ở các nước châu Phi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiệt độ tối ưu cho sự sinh trưởng và phát triển đầy đủ của loại cây này là 250°C trở lên.

Vì ưa nóng, nên nó chịu lạnh kém, thích hợp với khí hậu nhiệt đới, ưa sáng hoàng toàn. Cây có thể được nhân giống bằng hạt và chồi. Cây ít bị sâu bệnh và còn có thể chịu được lửa cháy rừng.

Gỗ của cây Giá tỵ có nhiều đặc điểm nổi bật có thể có ra như:

• Khi trưởng thành nó có màu vàng thẫm, từ 30 năm trở lên thì có màu xám nâu.
• Phần lõi gỗ sậm màu, phần giác gỗ thì nhạt hơn.
• Vân gỗ tạo thành những đường xoắn dài, khá đẹp.
• Thớ gỗ khá to, mịn. Gỗ cũng có độ dẻo tốt và có mùi tinh dầu đặc trưng.

Tác dụng của gỗ cây Giá tỵ

Cây có tán lá rộng nên thường được trồng ở những không gian công cộng nhiều khói bụi như khuôn viên, bệnh viện, đường phố,… Với mục đích giúp lọc bụi và cung cấp oxy. Ngoài ra, nó còn được con người khai thác để làm chất nhuộm từ tannin hoặc làm dược liệu.

Cây Giá tỵ chịu được thời tiết khắc nghiệt, nên nó có khả năng chống lại sự thay đổi của thời tiết, môi trường. Vì cây có chứa hàm lượng cao các loại dầu tự nhiên, nên nó còn dùng để xua đuổi côn trùng và nấm mốc.

Tuy nhiên, gỗ cây Giá tỵ lại không được ưa chuộng ở thị trường Việt. Vì khi lên Pu thường không quá đẹp, không phù hợp với thị hiếu người Việt. Nên đồ gỗ cây Giá tỵ vẫn chiếm ưu thế trên thị trường xuất khẩu hơn.

Những ứng dụng để làm đồ nội thất như làm cửa, bàn, giường,… Trong chiến tranh nhờ nhận thấy đặc tính của gỗ tếch mà ông bà ta còn lấy nó làm báng súng, đó là vì sao cây Giá tỵ còn được gọi là cây báng súng.

Cách trồng và chăm sóc

Bước 1: Đào hố 30 x 30 x 30cm trước 15 ngày. Đồng thời bón phân NPK theo tỉ lệ 15 – 15 – 15, từ 50 – 100 gram/hố. Phân được trộn đều dưới đáy hố với lớp đất mặt.

Bước 2: Cho cây vào giữa hố, sao cho cây thẳng đứng, không bị nghiêng ngả. Đắp đất xung quanh gốc, nén chặt gốc, lấp đất cao hơn cổ rễ từ 2 – 3cm.

Cách chăm sóc

Sau khi trồng, bạn hãy làm cỏ vun gốc mỗi tháng 1 lần. Bón phân với định lượng là 100 gram NPK/lần bón.

Sử dụng cơ giới để cày sạch cỏ giữa 2 hàng cây từ năm thứ nhất đến năm thứ 3, thực hiện 2 lần/năm.